Klasy wytrzymałości śruby – jak je odczytywać?

W Polsce śruby są klasyfikowane według ich klasy wytrzymałości – klasyfikacja pozwala lepiej dobrać rodzaj śruby do konkretnego zadania. Ten artykuł wyjaśni, jak czytać klasy wytrzymałości śrub i przedstawi system klasyfikacji.

Klasyfikacja śrub obowiązująca w Polsce

W Polsce śruby są klasyfikowane według ich klasy wytrzymałości, która jest wskazana przez oznaczenia na łbie śruby. Klasa wytrzymałości śruby jest określona przez jej materiał, rozmiar i kształt. Najbardziej powszechne klasy wytrzymałości to klasa 4.6, klasa 5.6, klasa 8.8 i klasa 10.9. Śruby klasy 4.6 wykonane są ze stali niskowęglowej i mają wytrzymałość na rozciąganie 400 MPa (megapaskali). Śruby klasy 5.6 są wykonane ze stali średniowęglowej i mają wytrzymałość na rozciąganie 500 MPa (megapaskali). Śruby klasy 8.8 są wykonane ze stali o wysokiej wytrzymałości i mają wytrzymałość na rozciąganie 800 MPa (megapaskali). Śruby klasy 10.9 są wykonane ze stali o bardzo wysokiej wytrzymałości i mają wytrzymałość na rozciąganie 900 MPa (megapaskali).

Jak czytać oznaczenia na śrubach?

Śruby mają oznaczenia na łbach, które wskazują na ich klasę wytrzymałości. Oznaczenia te składają się z dwóch liczb oddzielonych kropką, takich jak 4.6 lub 8.8. Pierwsza liczba wskazuje na wytrzymałość śruby na rozciąganie, natomiast druga liczba wskazuje na jej granicę plastyczności (wielkość siły potrzebnej do trwałego odkształcenia). Na przykład, śruba oznaczona symbolem 4.6 będzie odznaczać się wytrzymałością na rozciąganie = 4 * 100MPa = 400MPa.
Granica plastyczności w przypadku śruby 4.6 to 6 * 4 * 10MPa = 240MPa. Należy zauważyć, że liczby te nie wskazują rzeczywistych sił potrzebnych do złamania lub odkształcenia śruby; wskazują jedynie jej względne wytrzymałości w porównaniu z innymi śrubami o różnych oznaczeniach.